Hướng dẫn kỹ thuật sản xuất Thanh long ruột đỏ trên địa bàn xã Minh Quân, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái

          Thanh long là cây ăn quả được trồng phổ biến và có giá trị kinh tế cao. Nhằm tăng sản lượng và chất lượng tốt khi gieo trồng, chăm sóc cây thanh long ruột đỏ Minh Quân cần áp dụng kỹ thuật sản xuất sau:

            Kiểm tra và theo dõi quy trình sản xuất thanh long ruột đỏ Minh Quân

1. Chuẩn bị đất:

          Làm sạch cỏ dại, cày bừa, lên luống và phơi ải đất kỹ trong nắng từ 5 đến 10 ngày. Tiếp theo, tiến hành tiêu lỗ ở độ sâu 50 cm, có thể sử dụng máy khoan lỗ, tiến hành chôn trụ bê tông (lưu ý cố định trụ chắc). Sau đó, đào sâu quanh trụ sâu 20cm, đường kính 1,5m. Tiến hành bót lót sau đó phủ đất mặt lên rồi mới đặt hom.

2. Mật độ trồng:

          Có nhiều khoảng cách và mật độ trồng khác nhau. Tuy nhiên, nên trồng thanh long ở mật độ 1.111 trụ/ha ứng với khoảng cách khoảng 3m x 3m. Thanh long là cây cần nhiều ánh nắng. Nếu trồng dày thì quả nhỏ, dẫn đến năng suất không được đảm bảo, khó chăm sóc.

3. Chuẩn bị cây trụ

          Có nhiều loại cây trụ như gỗ, tre, trụ bê tông. Tuy nhiên, nên lựa chọn trụ bằng bê tông có cốt thép có chiều cao trung bình là 2,3m – 2,5m và đường kính khoảng 15cm. Trên đầu trụ có chừa 2 râu sắt chéo chữ thập để gắn khung gỗ hoặc lốp xe máy cũ lên làm giá đỡ cho cây dễ bám để khi đi tới đầu trụ cành thanh long sẽ rũ đầu xuống nên trông toàn tán cây có dạng một cái dù (nấm).

Nếu để trụ thấp: Giảm được tiền đầu tư ban đầu, cành Thanh long mau lên đến đầu trụ, chăm sóc và thu hoạch dễ hơn. Qua nhiều năm cắt tỉa các cành nhánh chồng chất trên đầu trụ sẽ làm cây cao dần, việc dùng trụ thấp sẽ hãm bớt sự cao dần lên của cây. Nhưng hễ trụ thấp quá thì nhánh thanh long sẽ rũ xuống đất vừa tốn công cắt tỉa vừa ít quả do cành ngắn hơn.

Chú ý: Sau khi lấp đất cây trụ phải thẳng đứng, không lệch ngọn.

4. Chuẩn bị hom giống:

          – Lựa chọn đúng giống

– Tuổi cành từ 12-24 tháng, chọn các cành có gốc cành đã bắt đầu hóa gỗ để hạn chế thối cành

– Chiều dài hom tốt nhất từ 40 – 45 cm.

– Cành để lấy hom  phải là cành bánh tẻ, cành có độ dài khoảng 1m

– Cành lấy hom phải mập, không sâu bệnh.

– Cành lấy hom phải ở giữa tán cây.

– Cành lấy hom phải đúng lứa để có được hom trẻ, quá lứa sẽ cho những hom ra rễ kém, sinh trưởng chậm, yếu.

– Cách giâm hom:

Dùng dao sắc cắt bỏ phần vỏ ở gốc cành khoảng 2-3cm chỉ để lại lõi, sau đó xử lý hom giống bằng dung dịch chống nấm Benlat C hoặc Ridomin và chế phẩm kích thích ra rễ (pha theo nồng độ được hướng dẫn trên bao bì) để ngừa nấm bệnh và thối cành đồng thời kích thích hom ra rễ. Cành được giâm trong cát ẩm, ở nơi thoáng mát, thời gian giâm khoảng 20 – 30 ngày khi có rễ trắng xuất hiện đem trồng. Có thể giâm hom vào bầu để giữ cây trong vườn nhân giống được lâu hơn (khoảng 3 tháng).

5. Thời vụ trồng

          Thanh long có thể trồng quanh năm, tuy nhiên thời vụ trồng tốt nhất vào khoảng tháng 10 -11 dương lịch, vì đây là thời điểm hom giống dồi dào, tận dụng được lương nước tưới từ mưa cuối mùa. Trường hợp thiếu nước, nên bổ sung nước đảm bảo độ ẩm cho đất để cây phát triển tốt.

6. Kỹ thuật trồng, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh

          – Bón lót và đặt hom

Đào sâu quanh trụ sâu 20cm, đường kính 1,5m. Tiến hành bót lót sau đó phủ đất mặt lên rồi mới đặt hom.

Lượng phân bón lót: Phân chuồng hoai mục từ 10 – 15kg/trụ, 0,5 kg supelân. Đối với đất thấp phải lên mô trước khi trồng, xới đất và rải phân quanh mô.

Đặt từ 3 – 4 hom quanh trụ.

Dùng dây mềm buộc hom vào trụ để cố định hom khỏi lung lay

Dùng rơm, rạ, hoặc sơ dừa,.. tủ cách gốc khoảng 5-10cm. Mục đích tránh cỏ dại, giữ ẩm chống thoát hơi nước đồng thời chất tủ sẽ cung cấp cho đất một lượng mùn và dinh dưỡng đáng kể sau khi bị phân hủy.

          – Bón phân thúc hàng năm

          + Giai đoạn kiến thiết cơ bản:

Chỉ kéo dài từ 1 đến 2 năm. Tổng lượng phân bón thúc thường được áp dụng là 30kg Urea + 20kg NPK (16-16-8)/100 trụ/năm. Chia ra: Sau trồng 15 – 20 ngày thúc 1/3 lượng phân; tháng 3 hoặc tháng 4 năm sau thúc 1/3 lượng phân; tháng 6 – 7 thúc nốt 1/3 lượng phân còn lại, cuối năm sau bắt đầu có trái bói.

          + Giai đoạn kinh doanh:

Năm thứ 3 trở đi năng suất đã khá ổn định cần chú trọng tới K, một loại phân cần thiết để làm quả ngon ngọt và chắc hơn. Lượng phân trung bình cho mỗi trụ như sau: Phân chuồng 15 – 50kg; phân lân (Super lân) 0,5kg; Urea  0,5kg; NPK (16-16-8): 1,5kg; KCl: 0,5kg; chia phân ra làm 3 lần:

          + Lần thứ 1: Sau khi tỉa cành (tháng 10 – 11) gồm: Tất cả phân chuồng + tất cả lân + 1/3 Urea. Mục đích là để thúc các đợt lộc cành đầu tiên ra nhanh để nó mau trưởng thành làm cơ sở cho việc ra quả vào mùa tới.

          + Lần thứ 2: Cách lần thứ nhất độ 40 ngày gồm 1/3 Urea + 1/5 NPK + 1/2 KCl để thúc đợt cành thứ 2.

          + Lần thứ 3: Vào tháng 3 gồm 1/3 Urea + 2/5 NPK + 1/2 KCl thúc đợt cành cuối cùng và làm đợt cành thứ 1 phân hóa mầm hoa.

Sau ba lần thúc thì bụi thanh long có 3 – 4 lớp cành và đợt nụ đầu tiên bắt đầu xuất hiện, rồi lớp nụ này kế tiếp lớp nụ hoa, lớp quả này kế tiếp lớp quả kia, người làm vườn quan sát sự ra hoa và năng suất mà bón bổ sung từng đợt NPK cho hết 2/5 còn lại bằng cách chia nhỏ lượng phân này rải làm nhiều đợt trong thời gian cây nuôi quả. Ngoài ra, còn bổ sung các chất vi lượng bằng cách phun Mymix hoặc HVP 301,…

          Chú ý: Lượng phân bón, có thể thay đổi linh hoạt theo từng nền đất, chất lượng cây.

          – Tưới nước:

Tùy theo ẩm độ đất  mà nhịp độ tưới thay đổi từ 3 – 7 ngày/lần. Chú ý theo dõi thời tiết, đảm bảo đủ lượng nước cho cây trong giai đoạn nắng nóng kéo dài.

          – Tỉa cành:

Năm thứ 2 tỉa nhẹ khi cần để tạo tán hình cây dù. Tới cuối năm thứ 3 với lượng dày đặc cần cắt tỉa: Một số cành già đã cho trái trong những năm trước nếu giữ lại sẽ không cho trái hoặc cho trái nhỏ. Có ba loại cắt tỉa:

– Tỉa đầu: Thực hiện sau thu hoạch hoặc trước đợt thu quả cuối cùng. Cắt cùng một lúc tất cả các cành già, các cành ốm yếu, khuyết tật, nằm khuất bên trong tán. Số cành giữ lại trên đầu trụ độ 50 cành. Cắt 3/4 chiều dài của toàn bộ các cành già phía dưới, các tược non sẽ nảy ra từ phần gốc cành được giữ lại.

– Tỉa lựa: Lựa các cành cần tỉa rồi dùng liềm cán dài giựt đứt khỏi cây.

– Tỉa sửa cành:

+ Chỉ giữ lại 1 – 3 cành con/cành mẹ.

+ Các cành con trên cành mẹ xa nhau, phân bố đều để tránh tán lệch.

+ Giữ lại các cành mập, khỏe.

+ Tỉa bỏ những cành mọc lòa xòa ra lối đi.

          – Làm cỏ: trước mỗi đợt bón phân cần làm sạch cỏ xung quanh gốc. Có thể kết hợp làm cỏ thủ công với việc sử dụng các loại thuốc trừ cỏ được phép sử dụng

– Tủ gốc: Dùng rơm, cỏ khô, xơ dừa,… để tủ có tác dụng vừa trừ cỏ vừa giữ ẩm, nhất là ở các vùng có mùa khô kéo dài và thiếu nước tưới.

– Phòng trừ sâu bệnh:

          + Đối với các loại côn trùng: Kiến, bọ xít, ruồi vàng áp dụng biện pháp phòng trừ: Rải Basudin 10H, Padan 4G phòng trị kiến; Phun Trebon, Applaud, Bassa… nồng độ 0,2% phòng trị bọ xít; Vệ sinh vườn, nhặt hủy những quả rụng, rãi thuốc diệt nhộng dưới đất, đặt bả và phun thuốc có chất dẫn dụ để diệt ruồi…

          + Đối với bệnh: Thối đầu cành; Đốm nâu trên cành; Nám cành áp pháp phòng trị chủ yếu là vệ sinh vườn, chống úng, chống hạn. Khi tới mức độ phải phun thì nên dùng Rovral hoặc Anvil 5SC theo khuyến cáo trên nhãn mác.

7. Thu hoạch: 

          Sau khi trái chuyển màu từ xanh qua đỏ được độ 3 ngày thì dùng liềm hay dao cắt sát cuống, lựa quả đúng tiêu chuẩn cắt rồi xếp vào một cái gùi hoặc thùng xốp, xếp theo từng lớp có lót giấy, rơm hoặc lá chuối, sau đó vận chuyển đến nơi thu mua.